Chronische stress zorgt voor tunnelvisie en verlaagt mensen hun IQ, zo blijkt uit onderzoek. Omdat bestuurders en managers door de corona-crisis vaak langdurige stress ervaren, zijn ze minder goed in staat om complexe beslissingen te nemen. Ze zouden tegenspraak moeten organiseren en minder hiërarchisch moeten handelen. Dat stelt Ellen Botman, expert op het gebied van stressinterventies en CEO van Happy Brain Clinics.

Langdurige stress bij bestuurders

“Kortdurende stress is vaak functioneel, omdat het zorgt voor focus en energie zodat je kunt vechten of vluchten. Dat is handig als je in een bedreigende situatie zit. De moderne mens hoeft niet meer te vluchten voor wilde dieren, maar moet onder stress complexe beslissingen nemen. Dan is een vecht- of vluchtreactie minder handig. Stress zorgt namelijk voor tunnelvisie en laat op de langere duur ons IQ met vijftien punten dalen. Slimme bestuurders zoeken niet alleen naar ontspanning, maar zoeken ook naar tegenspraak en een minder hiërarchische besluitvormingsstructuur.” stelt Botman.

De stress-expert stelt dat sommige beroepen gepaard gaan met een hoog stressniveau. “Als CEO of bestuurder ben je eindverantwoordelijk en sta je 24/7 ‘aan’. Tijdens een crisis zorgt de langdurige stress voor een vernauwde focus. Dat zie je bijvoorbeeld terug bij het coronabeleid, dat compleet gericht is op het beperken van het aantal corona-patiënten op de IC, in plaats van een bredere blik voor de gezondheidszorg voor alle Nederlanders. Er zouden, door de focus op corona, duizenden Nederlanders rondlopen met niet-ontdekte ziektes.”

Omgaan met langdurige stress

De vernauwde focus die door de stress wordt veroorzaakt, is een fysiologisch verschijnsel dat nauwelijks mentaal is te beïnvloeden. “Daarom spelen slimme managers en bestuurders in op dit verschijnsel, om zo de negatieve gevolgen van corona-stress tegen te gaan. Dat kunnen ze doen door tegenspraak te organiseren. Bijvoorbeeld door meer operationele collega’s een podium te geven. Overweeg ook om een afdeling die niets met het beleid te maken heeft of een externe adviseur te vragen. Zij staan verder van het beleid af, en ervaren minder stress. Daardoor hebben zij vaak een veel ruimere blik.”

Daarbij raadt Botman aan om zelf ook te zoeken naar ‘de achterkant van het gelijk’. “Zoek actief naar het tegengeluid, en probeer het ook te begrijpen. Goed leiderschap betekent ook: accepteren dat je vaak niet de hele waarheid ziet. Waarom zou iemand iets op een andere manier interpreteren? Verplaats je in iemands positie en ontdek of die interpretatie jouw waarheid completer maakt.”

Over Happy Brain® Clinics

Happy Brain® Clinics is opgericht door Ellen Botman (neurosocioloog) en Caro Botman (transpersoonlijk psycholoog en executive coach). Happy Brain® Clinics zorgt ervoor dat burnouts binnen twee tot drie maanden verdwijnen door middel van een aanpak die is gebaseerd op inzichten uit de neurofysiologie. Zie voor meer informatie: www.happybrainclinics.com.

Gepubliceerd in HRCommunity.nl
13 jan 2021