Nu handelen om bijeffecten coronabeleid aan te pakken
Het coronabeleid heeft ook zijn weerslag op onze mentale gezondheid. Veel mensen kampen met stress en angst. De effecten daarvan moeten we niet negeren, stelt stressexpert Ellen Botman. “Anders betalen we straks een gepeperde gezondheidsrekening.”
Anderhalve-meter-afstand. Sociale isolatie. Niet meer aanraken. Het zijn zinnige maatregelen om het corona-virus in te dammen en het aantal besmettingen te beperken. Toch is er op dit moment onvoldoende aandacht voor de bijeffecten van dit coronabeleid. Zo zijn veel mensen angstig of gespannen door de situatie. En als dat lang aanhoudt, lopen ze meer risico op een groot aantal ziektes. Als we hier onvoldoende oog voor hebben, betaalt de Nederlandse volksgezondheid binnen afzienbare tijd een forse rekening van het huidige coronabeleid.
Begrijp me niet verkeerd: de huidige aanpak is vanuit virologisch standpunt effectief. We testen meer mensen en vinden daardoor meer corona-besmettingen. Maar dat leidt ook tot angst. Virologen moedigen deze angst aan; als Nederlanders zich niet voldoende bewust zijn van de gevolgen van het virus, zouden ze zich niet aan de maatregelen houden. Maar angst is niet alleen een slechte raadgever, langdurige angst veroorzaakt ook ziektes en burn-outs.
Als stressinterventie-expert help ik mensen met stressklachten of burn-out. In onze praktijk, Happy Brain® Clinics, is het sinds de uitbraak van de coronacrisis steeds drukker. Dat komt doordat steeds meer mensen steeds meer stress ervaren. Ze zijn bang om zelf ziek te worden of dat hun naasten ziek worden, ze verloren dierbaren aan het coronavirus, hun inkomsten lopen terug of ze dreigen hun baan te verliezen. Deze angsten zullen blijven bestaan, waarschijnlijk toenemen en nog meer stress, burn-outs en andere ziekten veroorzaken.
Een langdurig angstige bevolking is een ongezonde bevolking. Het lijf van iemand die angstig is, verkeert in opperste staat van paraatheid. Dat is handig in levensbedreigende situaties want zo kan je jezelf redden, maar niet in het dagelijks leven. Want houdt de stress lang aan, dan ontregelt het natuurlijke feedbackmechanisme en blijft het lijf continu in de hoogste paraatheid ‘hangen’. En dat is uitermate schadelijk. Door de continue productie van stresshormonen verzwakt het immuunsysteem, raken de hersenen beschadigd en is er een grotere kans op ernstige ziekten zoals hart- en vaatziekten en kanker.
Mensen die al stress ervaren, worden door de corona-stress over het randje geduwd. Zodra de tweede golf van besmettingen volgt, zullen nog meer Nederlanders uitvallen door de stress die de coronacrisis veroorzaakt. Laten we dus niet alleen proberen het virus te verslaan, maar ook onnodige angst voorkomen. Zo houden we oog voor de lange termijn gezondheidsdoelstellingen. Hier ligt ook een taak voor de overheid: het is nodig om aandacht te besteden aan maatregelen die de mentale en fysieke weerbaarheid verhogen. Denk aan de Britse premier Johnson die burgers aanmoedigt om te sporten, aangezien hij zelf overgewicht heeft en door corona op de IC belandde. De Nederlandse overheid zou dit voorbeeld moeten volgen en maatregelen moeten nemen om de vitaliteit en weerstand van de burgers te verhogen.
Nederlanders kunnen zelf ook wat doen. Vaker het hoofd en lijf ontspannen met bijvoorbeeld yoga, wandelen en mindfulness, is erg effectief.
De tijd die we moeten overbruggen totdat er een vaccin is, zouden we goed moeten benutten. Daar ligt een taak voor zowel overheid als burger. Anders betalen we straks een gepeperde gezondheidsrekening.
Ellen Botman is neurosocioloog en stress-interventie expert bij Happy Brain Clinics
Gepubliceerd in De Telegraaf, DE KWESTIE – premium artikel (achter betaalmuur, link naar artikel is niet mogelijk)
30 juli 2020
