Verzuimpreventie en -verlaging vraagt om andere aanpak
Slechts 19 procent van de zieke medewerkers wijdt hun verzuim aan werkomstandigheden. Dat blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. Daarom pleit Ellen Botman PhD, psycholoog en CEO van Happy Brain® Clinics, voor een andere verzuimaanpak. In dit artikel deelt ze vernieuwende tips waarmee [HR/managers/ondernemers] verzuim kunnen voorkomen.
Verzuim meestal niet werk-gerelateerd
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden blijkt dat 81 procent van de zieke werknemers stelt dat hun verzuim niet-werk gerelateerd is. Slechts 7 procent van de zieke werknemers wijdt het verzuim hoofdzakelijk aan het werk. 12 procent stelt dat het verzuim gedeeltelijk met het werk te maken heeft.
“Veel organisaties wijten het verzuim aan de bedrijfscultuur, gebrek aan autonomie of hoge werkdruk. Ze hopen verzuim tegen te gaan door processen anders in te richten. Ze zetten bijvoorbeeld in op meer autonomie voor werknemers of kiezen voor een reorganisatie. De cijfers van de Nationale Enquête leren ons dat er meer voor nodig is om verzuim tegen te gaan”, aldus Botman.
Geschat wordt dat 65 procent van het totale verzuim wordt veroorzaakt door psychische klachten. Financiële zorgen, ouderschap en mantelzorgen zijn de belangrijkste redenen van psychisch verzuim. Botman: “In de 12 jaar dat we mensen met psychisch verzuim en burnouts behandelen, zien we zelden dat iemand uitvalt door werkomstandigheden alleen. Goed werkgeverschap houdt in dat werknemers worden geholpen om op de been te blijven, of de oorzaak van de problemen nu gelegen is in het werk of de thuissituatie. Deze vier tips helpen [HR/managers/ondernemers] daarbij.”
Tips om niet-werk-gerelateerd verzuim tegen te gaan
1: Vergroot de veerkracht van werknemers
“Hoe iemand met problemen omgaat, wordt grotendeels bepaald door wat hij van huis uit heeft meegekregen en geleerd. Als werkgever heb je daar geen enkele invloed op. Je kan helaas ook niet iemands privézorgen wegnemen. Wat je wel kan doen, is de mentale weerbaarheid vergroten. Dat zorgt ervoor dat iemand beter met stress en veranderingen omgaat. Daarmee kan je een deel van het psychisch verzuim voorkomen. De meeste bedrijven bieden al vitaliteitsprogramma’s aan om de veerkracht te vergroten, maar iemand met veel stress is niet meer in staat om daar een keuze in te maken, want door de stress word je besluitelozer. Help daarom de medewerker bij het maken van een keuze, zodat hij/zij iets gaat doen dat aansluit bij de persoonlijke interesses en voorkeur.”
2: Heb oog voor privéproblemen
“Verzuim wordt vaak veroorzaakt door een combinatie van factoren. Iemands privéomstandigheden spelen daarbij een grote rol. Als iemand in zijn privéleven te kampen heeft met problemen, dan vermindert dat iemands draagkracht. Daarom is het belangrijk om oog te hebben voor privéomstandigheden. Maak financiële of andere privéproblemen bespreekbaar en verwijs iemand door naar relevante hulp.”
3: Leer medewerkers om stress te herkennen bij anderen
“Stress is heel functioneel, als het niet te lang duurt of te vaak voorkomt. Leer collega’s hoe ze op tijd (teveel) stress kunnen herkennen bij anderen, want te veel stress bij jezelf herkennen is vaak erg lastig. Dat deel van je hersenen dat je daarvoor nodig hebt, gaat als eerste minder functioneren bij te veel stress. Daarom heb je mensen in je omgeving nodig die kunnen signaleren dat het de verkeerde kant opgaat. Een van de eerste signalen dat iemand te veel stress heeft, is ander gedrag dan gebruikelijk. Vooral een korter lontje, besluiteloosheid en geen relativeringsvermogen vallen daarbij op.”
4: Doe iets aan eenzaamheid
“Het gevoel van eenzaamheid verlaagt de veerkracht enorm. Alles alleen moeten doen, zonder iemand die iets van je overneemt of die je helpt relativeren, doet een enorme aanslag op je weerbaarheid. Heb hier als werkgever oog voor en vraag je af: hoe groot of klein is de wereld van de medewerker? En ervaart de medewerker dat zelf als een probleem? Regel een werk-maatje voor iemand die zich eenzaam voelt, of organiseer bijeenkomsten waar medewerkers elkaar op een ongedwongen manier ontmoeten. Denk bijvoorbeeld een ontbijtbuffet aan het begin van de week of een werkbezoek naar een collega-bedrijf.”
Gepubliceerd:
Personeelsnet, 25 april 2024, https://www.personeelsnet.nl/bericht/vier-tips-om-niet-werkgerelateerd-verzuim-tegen-te-gaan
Baaz, 29 april 2024, https://www.baaz.nl/onderzoek-slechts-19-procent-van-het-verzuim-is-werk-gerelateerd
